Χηλοειδή και Υπερτροφικές Ουλές
Τι είναι;
Οι ουλές είναι τα ορατά σημάδια που μένουν μετά από ένα τραυματισμό, καθώς ενεργοποιούνται μηχανισμοί από τον ίδιο τον οργανισμό, με σκοπό την διατήρηση της δομικής και λειτουργικής ακεραιότητας του ιστού που έχει υποστεί την βλάβη. Πτωχή επούλωση μπορεί να οδηγήσει σε ουλές που δημιουργούν παραμόρφωση ή είναι αισθητικά μη αποδεκτές. Οι ουλές στην περίπτωση αυτή, μπορεί να έχουν διαφορετικό χρώμα και υφή από το γειτονικό υγιές δέρμα ή/και να γίνονται αντιληπτές λόγω του μεγέθους, του σχήματος ή της εντόπισής τους. Η εντόπιση, η κλινική εμφάνιση, το μέγεθος και ο τύπος της ουλής (υπερτροφική ουλή, χηλοειδές) είναι παράγοντες που καθορίζουν τον τρόπο αντιμετώπισης και ο οποίος περιλαμβάνει: Τοπικές θεραπείες, ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες ή πιο επεμβατικές τεχνικές. Ο σκοπός σε κάθε περίπτωση δεν είναι να εξαφανίσει αλλά να βελτιώσει την εμφάνιση της ουλής.
Τύποι Ουλών
Οι υπερτροφικές ουλές είναι συνήθως παχιές, εμφανίζονται λίγο καιρό μετά τον τραυματισμό και συνήθως βελτιώνονται με την πάροδο του χρόνου. Τα χηλοειδή είναι μεγαλύτερα από τις υπερτροφικές ουλές καθώς σχεδόν πάντα επεκτείνονται πέρα από τα όρια του αρχικού τραύματος, δηλαδή και σε γειτονικό υγιή ιστό. Είναι συνήθως επηρμένα, κόκκινα και παρουσιάζουν κνησμό. Οι συνηθέστερες θέσεις που εντοπίζονται τα χηλοειδή είναι η θωρακική χώρα, ο ώμος , η πλάτη, τα αυτιά, δηλαδή σε περιοχές όπου δεν υπάρχει αρκετός λιπώδης ιστός. Οι ρικνωτικές ουλές επηρεάζουν γειτονικούς μύες και τένοντες και περιορίζουν την φυσιολογική κίνηση αυτών καθώς και την λειτουργικότητά τους. Τέτοιες ουλές εμφανίζονται συχνά μετά από εγκαύματα. Εκτός από την παραμόρφωση που προκαλούν δημιουργούν και σοβαρά λειτουργικά προβλήματα. Για παράδειγμα μια τέτοια ουλή στα δάκτυλα, στον αγκώνα ή στο γόνατο περιορίζει σημαντικά την κινητικότητα της άρθρωσης.
Σε περιπτώσεις που η ουλή δημιουργεί εκτός από αισθητικά και λειτουργικά προβλήματα, τότε η αντιμετώπισή της είναι απαραίτητη και είναι κατά κύριο λόγο χειρουργική. Τέτοιες είναι οι ουλές μετά από εγκαύματα που μπορεί να δημιουργούν πρόβλημα για παράδειγμα στην κινητικότητα μιας άρθρωσης. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να μην υπάρχει ενεργός ακμή, φλεγμονή ή δερματοπάθεια.
Χειρουργείο
Η χειρουργική αφαίρεση και αποκατάσταση της ουλής, είναι σε ορισμένες περιπτώσεις. Αν οι συνθήκες το επιτρέπουν, γίνεται αφαίρεση της ουλής και άμεση συρραφή. Η αναισθησία εξαρτάται από την εντόπιση και την έκταση της ουλής. Τα ράμματα αφαιρούνται συνήθως σε 10-12 ημέρες στο σώμα και σε 5 ημέρες στο πρόσωπο. Για καλύτερα αποτελέσματα και για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος δημιουργίας νέας ουλής, ο ασθενής υποχρεούται ή να βάζει τοπικές κρέμες ή να φορά ειδικούς πιεστικούς επιδέσμους με σιλικόνη.
Πιο προχωρημένη τεχνική αποτελεί η χρήση τοπικών κρημνών (δηλαδή υγιείς ιστοί δίπλα στην ουλή που κινητοποιούνται για να καλύψουν το έλλειμμα αφού η ουλή έχει αφαιρεθεί) και η οποία εφαρμόζεται με συγκεκριμένες ενδείξεις. Η κάλυψη του ελλείμματος που προκύπτει μετά την αφαίρεση της ουλής, μπορεί να γίνει και με δερματικό μόσχευμα. Αυτό σημαίνει πως αφαιρείται δέρμα από μια υγιή περιοχή (δότρια) και τοποθετείται εκεί που ήταν η ουλή. Η περιοχή από την οποία πάρθηκε το μόσχευμα, αφήνεται να επουλωθεί από μόνη της. Το δερματικό μόσχευμα θα αποκτήσει νέα αγγείωση εντός ολίγων ημερών για αυτό και ο ασθενής οφείλει να είναι προσεκτικός για να μη τραυματίσει την περιοχή. Η πρώτη αλλαγή γίνεται την 3η μετεγχειρητική ημέρα. Σε περιπτώσεις ουλών που εμποδίζουν την κινητικότητα ενός μέλους, τότε πλαστική τύπου Ζ ή W, μπορεί να δώσει λύση καθώς απελευθερώνει τις συμφύσεις.
Ανάρρωση
Μετεγχειρητικά
Η νέα ουλή χρειάζεται χρόνο για να ωριμάσει και να δείξει την τελική της εικόνα, κυρίως σε περιπτώσεις χειρουργικής αποκατάστασης. Τα αποτελέσματα μεγιστοποιούνται αν ο ασθενής ακολουθήσει πιστά τις μετεγχειρητικές οδηγίες τόσο για την περιποίηση της περιοχής όσο και για τα υλικά που πρέπει να εφαρμοστούν (τοπικές αλοιφές, πιεστική επίδεση με σιλικόνη).